Μόλις που πάτησε ο Δεκέμβριος, η εποχή των Χριστουγέννων, με το κρύο να μας κλείνει πιο πολύ σε σπίτια και σε εαυτούς και τις σκέψεις να κάνουν πιο εύκολα βόλτες στο μυαλό μας.
Ξεκινά ο κλασικός χριστουγεννιάτικος στολισμός παντού, και κάπου κάπου πέφτεις πάνω στο christmas spirit, θες δεν θες.
“All I want for Christmas is you..”
Τί ζητά λοιπόν αυτή η κυρία για την συγκεκριμένη περίοδο του χρόνου; Και νομίζω όλα τα τραγούδια αυτού του βεληνεκούς γι’αυτό δεν μιλούν; Για το ταίρι που δεν έχουν, για την οικογένεια που τους έχει λείψει και για όσα μάλλον δεν έχουν στην καθημερινότητα. Δεν τους λείπουν άραγε αυτά τα πρόσωπα κάθε μέρα; Γιατί αυτή η επιτακτική ανάγκη να βρουν αυτό το πολυπόθητο “άλλο μισό” για να περάσουν τα Χριστούγεννα μαζί; Εδώ και πόσα χρόνια, αυτή την εποχή προσπαθούμε να μιμηθούμε τις ταινίες και να ζήσουμε ένα παραμύθι, να βγούμε από την ρουτίνα της καθημερινότητας. Ίσως ο Elvis Presley είχε πει δυο λόγια για το θέμα χρόνια πριν με το “Lonely this Christmas” αλλά και πάλι δεν είμαι ικανοποιημένη. Έγινα γλυκανάλατη, και έχω να πω και κάποια πράγματα ακόμα.
Αν το καλοσκεφτείς αυτές οι συζητήσεις συνήθως ξεκινούν μια άλλη εποχή του χρόνου. Τα καλοκαίρια γίνονται οι πιο περίεργες, μεγάλες αλλά και όμορφες συζητήσεις. Έτσι συνέβη το καλοκαίρι που μας πέρασε με ατελείωτους διαλόγους και διαφωνίες-συμφωνίες που διαρκούσαν όλο το βράδυ περί ελευθερίας, παρελθόντος και μέλλοντος, αγάπης, μίσους και ανθρώπων. Ένα πολύ όμορφο βράδυ, ακόμα μέσα στην αλμύρα από την θάλασσα, μέσα στα κουτάκια μπύρας, ένας φίλος νομίζω πως είπε κάτι σχετικά με τους Έλληνες, την μοναξιά και την κατάθλιψη. Σίγουρα συζητήθηκαν κάποια ποσοστά αλλά θα ήταν ανακριβής η αναφορά μου αυτή τη στιγμή.
Αυτόματα νομίζω πως άκουσα τα γρανάζια του μυαλού μου να προσπαθούν να γυρίσουν. Το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα ήταν ότι ο καθένας βιώνει την μοναξιά, και αν είναι μοναξιά με έναν δικό του ξεχωριστό τρόπο. Θεωρώ σχεδόν επικίνδυνο να πει κάποιος από εδώ έως εδώ θεωρείται μοναξιά, γιατί τα όρια είναι λεπτά και δυσδιάκριτα, σχεδόν υπερευαίσθητα.
Μετά σκέφτηκα τη νοοτροπία του Έλληνα, μία ελλιπής παιδεία βασισμένη στην οικογένεια, ένας θεσμός που έχει αρχίσει τα τελευταία χρόνια και ξεθωριάζει, ενώ οι ρυθμοί της ζωής του άλλοτε αργόσχολου πλην εργατικού Έλληνα ανεβαίνουν κατακόρυφα. Μήπως νιώθει μόνος γιατί οι θεσμοί και οι παραδόσεις έχουν χάσει κάθε χρωματισμό; Μήπως η ομοιομορφία με την Δύση δεν του ταίριαζε καθόλου εν τέλει και προσπαθεί να επιβιώσει σε μια ζωή που δεν φέρει κανένα στοιχείο του;
Λίγο αργότερα θύμωσα. Σκέφτηκα πάλι πόσο εγωιστές γεννιόμαστε, εκμεταλλευόμαστε την ελευθερία και καταλήγουμε να απομακρύνουμε τους ανθρώπους γύρω μας. Ζούμε για το τώρα και η κοντή μας μνήμη μας αφήνει γυμνούς, χωρίς εφόδια για το μέλλον.
Μήπως φταίει ο ευτελισμός των ανθρώπινων σχέσεων και δεσμών ή ήταν πάντα έτσι; Δεν μίλησα. Περίμενα κάποιος να πει την θεωρία του περί μοναξιάς.
Νομίζω κάποιος είπε πως η οικονομική κρίση και οι αυξημένοι ρυθμοί της ζωής μας έφεραν εν μέρει σε ένα συναισθηματικό μούδιασμα. Ας πούμε ότι οι ανθρώπινες σχέσεις όντως έχουν δεχθεί πλήγμα και το πνεύμα έχει σταματήσει να τρέφεται, ενώ παράλληλα το σώμα έχει γευτεί πολλά και έχει χορτάσει θα έλεγε κανείς. Περίμενε την “ελευθερία” ο Έλληνας για να αφήσει ελεύθερες τις ορμές του; Και ήταν τόσο απερίσκεπτος ώστε να διώχνει τα άτομα που τον νοιάζονται; Αυτός δεν νοιάζεται για τον εαυτό του; Δεν προσπαθώ να διαψεύσω το ότι ο Έλληνας νιώθει μοναξιά. Προσπαθώ να καταλάβω γιατί δεν το έκανε φανερό τόσο καιρό. Άλλη μια φούσκα που ίσως μετανιώσω αργότερα που ασχολήθηκα.
Δεν μπορώ να μιλήσω για τον Έλληνα και την μοναξιά που βιώνει γιατί δεν ξέρω καν αν είναι μοναξιά ή αν μου φέρνει στο μυαλό κάποιο καπρίτσιο ενός μικρού παιδιού. “Παλιά υπήρχαν ειλικρινή αισθήματα”, “κοιμόμασταν με τις πόρτες ανοιχτές..”, “οι πολιτικοί ήταν τίμιοι” και “οι τιμές ήταν λογικές”. “Άγχος, άγχος, άγχος.”
Και επιστρέφοντας στο “christmas spirit” μετά από όλο αυτό το παραλήρημα, νιώθεις μοναξιά; Τώρα είναι η περίοδος του χρόνου που ακόμα και αν δεν το νιώθεις, κάποιος θα σε πείσει να το σκεφτείς. Έχεις προσωπικότητα και μπορείς να το αντικρούσεις δεν λέω, αλλά δεν θες να είσαι μόνος στα κρύα και στην ομορφιά του χειμώνα. Αν κάνω τόσο τρομερό λάθος συγγνώμη. Δώσε μου έναν λόγο να πιστέψω ότι δεν πάμε με τα νερά (ή με την πλημμύρα καλύτερα) του σήμερα. Είδες ότι είναι πιο εύκολο να μην δένεσαι συναισθηματικά, ερωτικά, νοητικά. Είδες ότι είναι πιο εύκολο να φταίει ο άλλος, εκείνος ο ξένος που έχει άλλα πιστεύω, άλλη νοοτροπία και άλλα όνειρα. Εκείνος που αν σου ζητούσε κάποιος να τον περιγράψεις θα του έδινες καχεκτική μορφή και θα έλεγες πως είναι ένας κακός άνθρωπος και αυτός φταίει για όλα. Φταίει μέχρι και για την αποξένωση που βιώνεις με τον δίπλα, γι’αυτό το μούδιασμα; Είδες πως όταν είσαι μόνος μπορείς να τραβήξεις πιο εύκολα κουπί, δεν έχεις βάρη, ευθύνες και νιώθεις πιο δυνατός από ποτέ. Βλέπω πώς άλλαξαν οι καιροί αλλά δεν θα πω πως άλλαξαν προς το καλό ή προς το κακό.
Σχεδόν σε καταλαβαίνω τώρα. Δεν ξέρεις ούτε εσύ τί σου πάει λάθος. Το θέμα είναι να ρίξεις μία ματιά γύρω σου και να εκτιμήσεις μικρά πράγματα, να πεις ένα μπράβο στον εαυτό σου στο τέλος της μέρας και να προσπαθήσεις για κάτι πιο όμορφο και δημιουργικό αύριο. Ίσως δεν έχεις βιώσει πραγματική μοναξιά αλλά αυτό είναι υποκειμενικό και δεν μπορώ να το κρίνω αλλά είναι σημαντικό να το σκεφτείς. Τέλος, ίσως κάποιες φορές στην μοναξιά μπορείς να βρεις τις απαντήσεις που ψάχνεις.
Ειρήνη Σταυροπούλου
Leave a Reply