Παραθέτω μέρος μίας εργασίας μου…
Η Αειφόρος (ή Βιώσιμη) Ανάπτυξη αποτελεί πλέον τη μόνη επιλογή για το μέλλον μας.
Με τον πλανήτη να έχει φθάσει σε πολλές περιπτώσεις τα φυσικά του όρια (“boundaries”), ο επιστημονικός κλάδος του «Sustainable Development» κερδίζει ολοένα έδαφος, ακόμη και σε σκληρές βιομηχανικές, καπιταλιστικές αλλά και αυταρχικές χώρες.
Η Αειφόρος Ανάπτυξη πλαισιώνεται από το Περιβάλλον, την Κοινωνία και την Οικονομία.
Το Περιβάλλον αντικατοπτρίζει την ισορροπία μεταξύ της ανθρώπινης παρουσίας και της πανίδας/χλωρίδας, η οποία είναι κάτι περισσότερο από απαραίτητη για ένα βιώσιμο μέλλον και την ανθρώπινη ευημερία (WCED, 1987). Η Κοινωνία αφορά την ισότητα και τις ευκαιρίες, αλλά και τη συμπερίληψη της περιβαλλοντικής δικαιοσύνης (αναφέρεται μεταξύ άλλων από τους Warlenius και λοιπούς, 2015), μια δίκαιη κατανομή των περιβαλλοντικών οφελών και μια «ίση πρόσβαση στη διαδικασία λήψης αποφάσεων» (ορισμός της EPA, ΗΠΑ) για ένα υγιές περιβάλλον. Η έννοια της περιβαλλοντικής δικαιοσύνης φθάνει πέρα από τη διανομή (Schlosberg, 2004) και προσεγγίζει ένα ευρύ φάσμα αιτημάτων, για παράδειγμα αναγνώριση της πολιτιστικής ταυτότητας ορισμένων φυλών. Τούτου λεχθέντος, η περιβαλλοντική δικαιοσύνη περιλαμβάνει επιπλέον το «Οικολογικό Χρέος» που αναλύθηκε από τον Warlenius και λοιπούς (2015), μια έκφραση του «χρέους» των πλουσιότερων προς τις φτωχότερες χώρες για την εκμετάλλευση των πόρων τους.
Οι Berglund και Gericke (2016) αναφέρουν την οικονομική ανάπτυξη ως μια άλλη διάσταση της Αειφόρου Ανάπτυξης. Ωστόσο, συμφωνώ με τον Seghezzo (2009) ότι ο ρόλος της Οικονομίας είναι υπερεκτιμημένος, ειδικά αν λάβουμε υπόψη ότι η αύξηση του παγκόσμιου πλούτου τις τελευταίες δεκαετίες (σύμφωνα με στοιχεία από την Παγκόσμια Τράπεζα, το ΔΝΤ κ.λπ.) δεν ήταν ανάλογη με, για παράδειγμα, τη μείωση των εκπομπών ρύπων ή τη βελτίωση των συνθηκών για την πανίδα/χλωρίδα. Στην πραγματικότητα, συνέβη το αντίθετο, καθώς η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων συνοδεύτηκε από μια ραγδαία εξαφάνιση ειδών (WWF, 2016) και την καταστροφή του περιβάλλοντος (π.χ. αλλαγή του κλίματος, αποψίλωση των δασών).
Σε συνδυασμό με το υφιστάμενο πρόβλημα της αυξανόμενης ανισότητας, το οποίο βλάπτει την Αειφόρο Ανάπτυξη καθώς η ισότητα αποτελεί σημαντικό συστατικό της, τίθεται ένα ερώτημα: εάν το τρέχον νεοφιλελεύθερο οικονομικό σύστημα που εφαρμόζεται από τις περισσότερες χώρες παγκοσμίως, είναι βιώσιμο. Η WWF (2016) υπογραμμίζει την ανάγκη για μία μετάβαση στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Όπως επεσήμαναν οι ερευνητές (μεταξύ άλλων: Kumi και λοιποί 2014, Wanner 2015), ο νεοφιλελευθερισμός πρέπει να προσαρμοστεί στην ανάγκη για πράσινη οικονομία και Βιώσιμη Ανάπτυξη ή να καταργηθεί.
Μια δέσμη δυσκολιών χωρίζει την ανθρωπότητα από τη βιωσιμότητα. Σύμφωνα με τη γνώμη μου, η οποία ευθυγραμμίζεται με τη WWF (2016) και τους Warlenius κ.λπ. (2015), ο σύγχρονος τρόπος ζωής και, ιδιαίτερα, οι καταναλωτικές συνήθειες, δεν είναι βιώσιμοι. Ας επικεντρωθούμε στις καταναλωτικές συνήθειες. Μιλώντας για το Περιβάλλον και την Κοινωνία, ο σύγχρονος τρόπος ζωής γύρω από την κατανάλωση πρέπει να προσαρμοστεί στην πραγματικότητα.
Πρώτον, η υπερκατανάλωση (π.χ. τρόφιμα και συσκευές, άσκοπη χρήση νερού) και η κατανάλωση ειδών πολυτελείας (π.χ. αγορά διαφορετικού αυτοκινήτου κάθε χρόνο, κατανάλωση ζώων που βρίσκονται σε κίνδυνο), ιδίως στις βόρειες χώρες, οδηγεί σε παρατεταμένη χρήση φυσικών πόρων (πανίδα, χλωρίδα, έδαφος). Σε μια ακόμη πιο δύσκολη μετάβαση, θα πρέπει επίσης να σκεφτούμε τις διατροφικές μας συνήθειες και τη ζωική γεωργία, η οποία αποτελεί έναν βασικό λόγο για την αύξηση των εκπομπών άνθρακα (Probyn-Rapsey κ.λπ., 2016). Ο σύγχρονος τρόπος ζωής και η υπερκατανάλωση, οδηγούν επίσης σε τεράστιες ανισότητες μεταξύ ανθρώπων και χωρών. Σε ένα παράδοξο παράδειγμα, παρατηρούμε ότι οι χώρες με πολλούς φυσικούς πόρους είναι εξαιρετικά φτωχές, ενώ ο Βορράς ταυτόχρονα απολαμβάνει αναμφίβολα μία καλύτερη ποιότητα ζωής.
Αποτελεί επείγουσα ανάγκη να μάθουμε σε έναν τρόπο ζωής που να προσαρμόζεται στους τοπικούς, εθνικούς και παγκόσμιους πόρους. Πρέπει να συνδέσουμε την παραγωγή με την κατανάλωση (WWF, 2016) και όχι το αντίθετο, όπως συμβαίνει αυτήν την εποχή.
Leave a Reply