«Άδραξε τη μέρα».
Πέρασαν καμιά δεκαπενταριά χρόνια από τότε που είδα για πρώτη φορά το «Dead Poets Society». Σχεδόν ξέχασα το πολύτιμο μήνυμά του.
Μία από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Με τον θρυλικό Robin Williams, έναν από τους πιο αγαπημένους και συμπαθείς ανθρώπους που πέρασαν από τις οθόνες. Η ταινία αποτυπώνει με τόσο όμορφο και εύστοχο τρόπο πραγματικές καταστάσεις της ζωής. Αποτυπώνει επίσης μία φιλοσοφια ζωής που μας καθιστά ζωντανούς και χαρούμενους, αλλά κατά ένα περίεργο τρόπο σχεδόν κανένας μας δεν ακολουθεί.
Τούτου λεχθέντος, όλα ξεκινούν από την εκπαίδευση. Εκτός από γνώση, η εκπαίδευση πρέπει να διδάσκει αξίες. Και πώς μπορεί να λείπει μία εκ των μεγαλυτέρων αξιών από αυτό το σύστημα, το να ζήσουμε δηλαδή τη ζωή στο έπακρο; Ο δάσκαλος, ο καθηγητής που αγαπά τη μάθηση και το λειτούργημα που προσφέρει στην κοινωνία, μπορεί να συνειδητοποιήσει τη βαρύτητα των προαναφερθέντων. Και, λυπάμαι που το λέω, αλλά όπως και στην ταινία έτσι και στην πραγματικότητα, αυτοί οι καθηγητές ήταν και είναι ελάχιστοι. Ως καθηγητές, αγαπήστε αυτό που κάνετε και προσφέρετε στους μαθητές κάτι παραπάνω από αυτά που γράφονται στα βιβλία και σε μία κόλλα χαρτί• προσφέρετε μία καθοδήγηση για να ακολουθήσει το παιδί ένα μονοπάτι ευτυχίας.
Μιλώντας για τους καθηγητές, υποδυόμενος τον πρωταγωνιστή της ταινίας, ο Robin Williams ουσιαστικά ενσαρκώνει την αγνή ψυχή που έχουν κάποιοι άνθρωποι γύρω μας. Άνθρωποι που προσφέρουν άνευ όρων, άνθρωποι που προσπαθούν ασταμάτητα να βοηθήσουν, άνθρωποι που θέλουν να βλέπουν τον κόσμο γύρω τους χαρούμενο, άνθρωποι με πραγματική αγάπη μέσα τους. Αυτού του είδους η καλοσύνη που κατασπαράζεται από την τοξική πλειοψηφία, ή, ακόμη, τιμωρείται. Και αυτή νομίζω πως είναι μία από τις μεγάλες αποτυχίες της ανθρωπότητας διαχρονικά: ότι αυτοί οι Άνθρωποι χάνονται ανάμεσα σε βρωμερές ψυχές από τις οποίες περιτριγυρίζονται.
Η ταινία δείχνει επίσης με τραγικό τρόπο πως μεγαλομανείς γονείς αποφασίζουν και καθορίζουν το μέλλον των παιδιών τους, οδηγώντας τους στη μιζέρια και την καταστροφή. Κάποιοι θα πουν ότι ορισμένοι γονείς είναι πιεστικοί «γιατί θέλουν το καλό των παιδιών τους». Όχι. Όταν πιέζεις το παιδί σου να ακολουθήσει κάτι που θες μόνο εσύ προκειμένου να περηφανεύεσαι μετέπειτα στην κοινωνία για το «status» της οικογένειάς σου, σε ενδιαφέρει ο εαυτός σου και όχι το παιδί σου• δεν νοιάζεσαι καν για τη χαρά του. Δεν νοιάζεσαι αν δημιουργήσεις έναν άνθρωπο κενό, καταπιεσμένο, που δεν κατάφερε να κυνηγήσει τα όσα αγαπά και του αρέσουν. Αν θες να βοηθήσεις το παιδί σου, δώσ’ του καλές αξίες. Ακολουθήστε τα δικά σας όνειρα φίλοι, φορέστε τα δικά σας «ρούχα», μην φοράτε τα «κουστούμια» που έραψαν άλλοι για εσάς. Η ζωή σας, είναι ένα δώρο για εσάς. Πολλές από τις πιο απελπισμένες ή εγκληματικές ενέργειες γύρω μας, προέρχονται από καταπιεσμένους ανθρώπους, που δεν κατάφεραν να ζήσουν όπως αυτοί/αυτές ήθελαν.
Το κυριότερο μήνυμα της ταινίας, όμως, είναι η αντίληψη που έχει επικρατήσει στη ζωή και μας κρατά επιφυλακτικούς και δυστυχισμένους. Ζούμε για το αύριο και για τα όσα θέλουμε να (απο)δείξουμε στην κοινωνία, όχι για το σήμερα και όσα γεμίζουν εμάς. Μαζεύουμε προσόντα, πτυχία και όλων των ειδών άχρηστα αντικείμενα, για να εξασφαλίσουμε τη χαρά του αύριο και ένα «status» (άυτή η αναθεματισμένη λέξη…) ως απάντηση σε όσους μας παρακολουθούν (;). Μόνο που όταν τελικά έρθει αυτό το αύριο, δεν δίνουμε στον εαυτό μας τη χαρά που του υποσχεθήκαμε, αλλά ξαναστοχεύουμε στο μέλλον. Και αυτός ο τρόπος ζωής, διαλύει τη χαρά μας. Όπως έλεγε και ο Χρόνης Μίσσιος, «το αφήσαμε για αύριο», «για αυτό το αύριο που δεν θα έρθει ποτέ». Ίσως ένα από τα πιο δυστυχή συναισθήματα που μπορεί να βιώσει ένας άνθρωπος, είναι να κοιτάξει «πίσω» και να συνειδητοποιήσει πως δεν έζησε πραγματικά ποτέ. Αξίζουν οι άνθρωποι αυτό το συναίσθημα; Κάποιοι ναι, οι περισσότεροι όμως όχι.
«Carpe diem» λοιπόν, φίλε. Να αδράξουμε την ευκαιρία και να ζήσουμε το παρόν. Να ζήσουμε τις σχέσεις με τους ανθρώπους, τις σχέσεις με τα ζώα, τις σχέσεις με το περιβάλλον. Δεν χρειάζεται να μας βρει μία μεγάλη συμφορά για να θυμηθούμε να ζούμε. Ακόμη και αν το αύριο δεν έρθει ποτέ, πρέπει να κάνουμε την τεράστια χάρη στον εαυτό μας να νιώθει ανά πάσα στιγμή γεμάτος.
Αν δεν έχεις δει αυτήν το «Dead Poets Society», κάνε το δώρο στο εαυτό σου να τo δεις.
«O Captain! My Captain!».
Sickman's Blog 