Χρωστάμε

Ξεχάστε τα χρήματα.

Ναι ΟΚ, ξέρω ότι σαν χώρα χρωστάμε γκα-φρά σε όποιον έχει τουλάχιστον μία από τις πέντε αισθήσεις, αλλά αυτή τη φορά θα αναφερθούμε σε ένα άλλο χρέος, μη υλικό και παγκόσμιο. Αφορά όλους τους ανθρώπους του πλανήτη, αφορά όλες τις γενεές.

Έχετε σκεφτεί άραγε πώς θα ήταν η ζωή μας αν ο Άλαν Τούρινγκ σκεφτόταν μόνο να ακολουθήσει την ακαδημαϊκή του καριέρα και να κερδίσει χρήματα από τις πατέντες του; Άραγε πώς θα ήταν η ζωή μας αν οι πρόγονοί μας δεν πολεμούσαν τον κατακτητή και συμβιβάζονταν με την υποταγή; Άραγε πώς θα ήταν η ζωή μας αν άνθρωποι δεν έβγαιναν στους δρόμους γαι να καταλύσουν τις δικτατορίες; Άραγε πώς θα ήταν η ζωή μας αν άνθρωποι δεν είχαν διαδηλώσει ποτέ ζητώντας οκτάωρη εργασία και ασφάλιση; Άραγε πώς θα ήταν η ζωή μας αν οι επιστήμονες δεν κάθονταν χρόνια ατελείωτα μέσα στα εργαστήριά τους προσπαθώντας να δημιουργήσουν φάρμακα; Άραγε πώς θα ήταν οι ζωές μας αν άνθρωποι δεν είχαν γράψει τραγούδια βγαλμένα από την καθημερινότητα; Άραγε πώς θα ήταν η ζωή μας αν δεν είχαν βρεθεί αυτοί οι δυο-τρεις-τέσσερις άνθρωποι να μας στηρίξουν στις δύσκολες στιγμές; Άραγε πώς θα ήταν η ζωή μας αν δεν είχαν βρεθεί αυτοί οι δυο-τρεις-τέσσερις άνθρωποι να μας εμπνεύσουν όταν το χρειαζόμασταν; Άραγε πώς θα ήταν οι ζωές μη-πλουσίων παιδιών αν δεν είχαν γονείς-μαχητές που προσπαθούν ασταμάτητα να τους προσφέρουν μία καλύτερη ζωή; Άραγε πώς θα ήταν οι ζωές μας αν δεν υπήρχαν οι εθελοντές, οι άνθρωποι που προσφέρουν;

Ένα είναι σίγουρο: ο κόσμος δεν άλλαξε προς το καλύτερο από όσους άραξαν και κοίταξαν μόνο την πάρτη τους.

Ο κόσμος άλλαξε από ανθρώπους που νοιάζονταν για το κοινωνικό σύνολο, για τους διπλανούς τους. Από ανθρώπους που είχαν όραμα, από ανθρώπους που θεώρησαν αναγκαίο να αφήσουν πίσω τους έναν κόσμο καλύτερο από αυτόν που βρήκαν. Ό,τι καλό έχουμε σήμερα στη ζωή μας, οφείλεται στην προσπάθειά τους, στους αγώνες τους ή ακόμη και το αίμα τους. Η ελευθερία μας, τα δικαιώματά μας, η τεχνολογία μας, οφείλονται σε αγώνες άλλων.

Κανένας βολεμένος δεν άλλαξε τον κόσμο προς το καλύτερο. Κανένας άνθρωπος που «κοίταγε τη δουλίτσα του» δεν άφησε κάτι πίσω του. Πέρασε αόρατος• δεν έμεινε στη μνήμη κανενός. Νομίζω ένας καλός ορισμός για την αχαριστία, είναι να παίρνεις σαν δεδομένο κάτι που δημιούργησαν άλλοι για σένα.

Τί μπορούμε λοιπόν να κάνουμε για να τιμήσουμε όσους προσπάθησαν για εμάς;

Ένας ελάχιστος φόρος τιμής σε αυτούς τους ανθρώπους, είναι να σκεφτόμαστε που και που τον διπλανό και όχι μόνο τον εαυτό μας.

Ο σύγχρονος κόσμος πνίγεται στον ατομισμό και τον αριβισμό. Αν και η ποιότητα ζωής όλων μας βελτιώνεται τις τελευταίες δεκαετίες (και είμαστε άπειρα ευγνώμονες για αυτό), για κάποιον λόγο προσπαθούμε να απομονωθούμε πλήρως από τα κοινωνικά προβλήματα, σε μία προσπάθεια να προστατέψουμε την ευτυχία (;) μας. Ειδικά στις πλούσιες χώρες της Ευρώπης, οι οποίες έχουν καταφέρει να προσφέρουν μία πιο άνετη ζωή στους πολίτες (και μπράβο τους!), παρατηρώ ότι η πλειοψηφία έχει αποκοπεί πλήρως από την παγκόσμια πραγματικότητα. Αυτή η αντίληψη έχει και τα καλά της, αλλά -όπως είπαμε πριν- πρέπει που και που να πατάμε «connect», να νοιαζόμαστε. Παρένθεση: ένα από τα καλά των φτωχών χωρών, είναι η αλληλεγγύη μία μερίδας της κοινωνίας. Για παράδειγμα, όταν έλαβαν χώρα οι καταστροφικές πυρκαγιές στην Έυβοια το περασμένο καλοκαίρι, είδα ανθρώπους με μισθό 600 και 700 ευρώ, να γεμίζουν πορτπαγκάζ με τρόφιμα και ρούχα και να τα προσφέρουν στους πυρόπληκτους. Αυτό δεν θα συνέβαινε σε καμία ανεπτυγμένη χώρα της Ευρώπης. Μία από τις φορές που ένιωσα περήφανος για τη χώρα μας.

Οπότε, εν κατακλείδι, αυτό είναι το χρέος όλων των ανθρώπων: να αφήσουμε έναν κόσμο καλύτερο από ό,τι βρήκαμε. Να βοηθήσουμε εμάς και τους διπλανούς μας. Να εμπνεύσουμε και να εμπνευστούμε.

Να δείξουμε ότι εκτιμούμε τους αγώνες όσων προσπάθησαν και θυσιάστηκαν για να έχουμε εμείς, τώρα, μία αξιοπρεπή ζωή.